Die Artikel 235-beweging in Suid-Afrika verwys na die voorspraak vir territoriale selfbeskikking soos uiteengesit in Artikel 235 van die Suid-Afrikaanse Grondwet. Hier is enkele sleutelbesonderhede oor hierdie beweging:

• Regsraamwerk:
  Artikel 235 van die 1996 Suid-Afrikaanse Grondwet erken die reg van kulturele groepe tot selfbeskikking. Dit stel dat die reg van die Suid-Afrikaanse mense as geheel tot selfbeskikking nie uitsluit, binne die raamwerk van hierdie reg, die erkenning van die begrip van die reg tot selfbeskikking van enige gemeenskap wat ‘n gemeenskaplike kulturele en taal-erfenis deel, binne ‘n territoriale entiteit in die Republiek of op enige ander manier, bepaal deur nasionale wetgewing nie. Tog plaas hierdie artikel nie ‘n wettige verpligting op die Parlement om spesifieke wette te maak om hierdie reg te implementeer nie, en laat die praktiese toepassing daarvan oor aan toekomstige wetgewing wat nog nie afgekondig is nie.
  
  
• Kulturele Outonomie:
  Die konsep wat onder hierdie artikel ondersoek word, word dikwels beskryf as “nie-territoriaal” of “kulturele outonomie”, waar kulturele groepe liggame met publiek-regtelike magte kan vestig om hul kulturele, taal- en gebruiksake onafhanklik van geografiese grense te bestuur. Hierdie idee word gesien as ‘n manier om die kulturele identiteit van verskeie gemeenskappe binne Suid-Afrika te beskerm en te bevorder sonder om noodwendig territoriële skeiding te propageer.
  
  
• Uitdagings en Besprekings:
  Die implementering van Artikel 235 is gedebatteer in terme van sy praktiese uitvoerbaarheid en tydsberekening. Daar is ‘n voortgaande bespreking oor of dit te vroeg of te laat is vir kulturele selfbeskikking, gegewe Suid-Afrika se komplekse geskiedenis met rasiale en etniese verdeling, veral onder apartheid. Kritici en ondersteuners debatteer die potensiaal vir sulke beleid om óf kulturele identiteite te versterk óf moontlik tot verdere fragmentering of misverstand te lei. Daar is ook ‘n vraag oor hoe “gemeenskap” vir hierdie doeleindes gedefinieer moet word, met inagneming van kulturele, taal- en streeksidentiteite.
  
  
• Publieke en Politieke Betrokkenheid:
  Pogings deur verskeie kulturele groepe om selfbeskikking onder hierdie grondwetlike bepaling te bevorder, is opgemerk. Byvoorbeeld, die Orania-beweging, wat ‘n tuisland vir Afrikaanssprekendes probeer skep, het met hierdie artikel van die Grondwet gewerk. Egter, hierdie pogings word dikwels uitgedaag deur persepsies van rassisme of separatisme, veral in ‘n land wat besig is om van die wonde van apartheid te genees. Die doelwit van die beweging is om te verseker dat Artikel 235 nie in onbruik raak nie, daarby sy relevansie en potensiële toepassing behou.
  
  
• Huidige Status:
  Soos dit nou staan, is daar geen nasionale wetgewing wat direk Artikel 235 se belofte van kulturele selfbeskikking implementeer nie. Besprekings en akademiese analises gaan voort, met fokus op hoe hierdie reg prakties toegepas kan word sonder om in te gaan teen Suid-Afrika se verbintenis tot eenheid en nie-rassisme soos vervat in die breër konteks van die Grondwet. Die dialoog tussen verskillende kulturele gemeenskappe en die regering bly ‘n noodsaaklike deel van die navigering van hierdie grondwetlike bepaling.

Hierdie beweging weerspieël ‘n voortgaande gesprek oor identiteit, beheer en die balans tussen die bewaring van kulturele erfenis en die bevordering van nasionale eenheid in post-apartheid Suid-Afrika.